Weblog GritterZie de struiken, zie de bomen
Ze staan verstild in bos en veld
Hoewel de herfst al is gekomen
Staan ze door zomerzon versteld
Het oude volle bladergroen
Houdt van schrik de adem in
Het wenst zo graag een najaarszoen
In het warme spel der zonnemin
Maar het weet het eind is bijna daar
Voor dit late, lieve kozen
Want het blad zal vallen, dit late jaar
Voor de herfst die ’t groen laat blozen
Zuidhorn, oktober 2010
(Dit gedicht is eerder gepubliceerd op de oude Weblog Gritter)
Zwijgend zien ze neer
op de natte, zompe aarde
Potige kerels, hard als kei
Met bruine koppen en grote handen
Eelterig de vingers
Zelfs daarboven, in de hemel
die figuurlijke plaats waar niets kan zijn
werken ze door, van vroeg tot laat
Ze kneden wolken en winnen water
in de ijle, blauwe lucht
De voorvaderlijke oude mannen
vol dadendrang en ambachtszin
vangen met hun ogen mijn gestalte
Stil gezeten, ergens in een hoek
in diep gepeins verzonken
De oude brauwen fronzen
Meewarig hoofdgeschud
Ze zien een man van weinig daden
maar van woorden des te meer
Proevend van zinnen, de taal beminnend
Ze blijven staan als ik de pen vastneem
en een bouwwerk start uit niets
Hoe ik fundamenten leg en woorden las
tot zinnen uit één stuk
Zie zien een kind, dat woorden doet
Beproefd en doorgelicht
word ik als nageslacht erkend
Tevreden keren ze mij de rug
om zwijgzaam, vredig verder te werken
Aan novemberstorm en najaarszon
Zuidhorn, oktober 2010
(Dit gedicht is eerder gepubliceerd op de oude Weblog Gritter)
Op zondag 17 oktober 2010 zal ik, met diverse anderen, optreden tijdens het evenement Najaarsklanken dat gehouden zal worden in Café Restaurant De Tapperij in Grijpskerk. Het evenement start om 17:00, de toegang is gratis. Naar verwachting zal ik rond half zeven mijn stem verheffen, en mijn bijdrage leveren. Ik zal een aantal gedichten voordragen, en het publiek daarbij betrekken. Het volledige programma, uit de koker van presentator en organisator Koos van der Goot, ziet er als volgt uit:
17.00 Tsunat (Finse/Karelische volksmuziek)
17.30 Piety Veenema (poezie)
17.45 Louis Godschalk (djembé/percussie)
18.05 Pauze
18.35 GRITTER (poëzie)
18.50 Miriam Brinkman (covers)
19.10 Are Meijer (poëzie)
19.25 Pauze
19.55 Roelie ter Veld en Gert Sennema (covers en eigen muziek)
20.25 Pur (Nederlandstalige popmuziek)
20.55 Afsluiting
Wellicht tot 17 oktober!
Zuidhorn, oktober 2010
(Dit bericht is eerder gepubliceerd op de oude Weblog Gritter)
ZUIDHORN/LAUWERSOOG – Schrijver Gritter uit Zuidhorn werkt momenteel aan een nieuw voordrachtproject, dat hij volgend zomer samen met Jan Willems (Staatsbosbeheer) zal uitvoeren in het Nationaal Park Lauwersmeer. Onder de titel ‘Zinnen verzetten’ gaan de dichtende schrijver en de boswachter meerdere malen ‘literaire natuurexcursies’ organiseren. Tijdens de wandelingen gaan de deelnemers met Willems en Gritter op stap, waarbij de boswachter zal vertellen over de historie en de natuurwaarde van het Nationaal Park. Schrijver/dichter Gritter zal Willems’ verhaal aanvullen met zijn eigen impressies van de unieke natuur in het Nationaal Park. Dat zal hij doen door het voordragen van eigen poëzie en een speciaal voor de gelegenheid geschreven verhaal. Gritter verblijft vaak in het natuurgebied, waarvan Willems de beheerder is. ‘Na het succes van Stuurloos, in 2009 uitgevoerd met de Grijpskerker schrijver/dichter Koos van der Goot, werd het tijd voor iets nieuws. Wat hetzelfde is, is het wandelen met publiek. Maar voor de rest is alles anders.’ Aan inspiratie heeft Gritter geen gebrek. ‘In alle seizoenen word ik geconfronteerd met de grote diversiteit van het Park. Veel prachtige planten en dieren verdienen het om bezongen te worden. Denk alleen al aan de zeearend, of de tere Parnassia.’ Jan Willems, zelf auteur van de verhalenbundel Diana, de fee en de boswachter, verheugt zich eveneens op het project. ‘De literaire natuurexcursies zullen een mooie aanvulling zijn op het bestaande excursieaanbod in het Nationaal Park. Dat literatuur en natuur goed samen gaan in het Lauwersmeergebied, blijkt wel uit Stuurloos en het VPRO-programma Een kamer in het verleden.’ Met het laatste doelt Willems op het radioprogramma ‘De avonden’, dat momenteel vijftien weken lang iedere week een andere schrijver of dichter eenzaam op een boot op het Lauwersmeer laat verblijven, die daarvan in gesproken en geschreven woord verslag doet. Gritter en Willems streven naar een uitvoering in augustus en september 2011. Een aantal excursies zal in de avond worden gepland. Meer informatie zal te zijner tijd worden verspreid via de media en via de website van Gritter: gritter.webs.com.
Zuidhorn/Lauwersoog, september 2011
(Dit bericht is eerder gepubliceerd op de oude Weblog Gritter)
Een goed gedicht klinkt als een mooie melodie. Zowel bij het verstilde lezen, in de bank of in bed, als bij een voordracht van de maker op een zeepkist of de tapkast. De reden is dat dichters die goede gedichten schrijven muzikaal zijn. Ook al beweren ze van niet: ze kunnen goed zingen, mooi dansen of prima pianospelen. Als ze al geen natuurtalent zijn, is enige oefening vaak voldoende om ritme- en toongevoel los te maken. De techniek, de vaardigheid om een instrument te bespelen, hebben ze snel onder de knie. Gedichten zijn liederen, dichters zijn zangers. Andersom geldt dit ook: goede tekstschrijvers zijn ware poëten.
Bij proza ligt dit anders. Een a-muzikaal persoon kan een geweldig goed verhaal schrijven, een verhaal dat stoomt en sist als een oude trein. Een verhaal dat ontroert en boeit van begin tot eind: puntige beschrijvingen, sprekende karakters, een zinderend slot. Maar een goed verhalenschrijver hoeft geen gevoel te hebben voor luit of viool. Het kan enkel gaan om de inhoud, om de belevenis.
Of het verhaal tot de literatuur mag worden gerekend, is een andere kwestie. Want literatuur, zo is mijn overtuiging, kan enkel door muzikale schrijvers worden geschreven. Bij literatuur gaat het namelijk niet alleen om de inhoud, maar ook om de vorm. Om het ritme van de zinnen, om de klank van de woorden, om de toon van het geheel. Misschien durf ik het nog sterker te stellen: een literair stuk kan met name of zelfs enkel vorm zijn, en nauwelijks tot geen inhoud hebben. Een goed schrijver moet in staat zijn om de saaiste situatie tot een fonkelende juweel te hervormen. De taal is het gereedschap waarmee hij een kei kan verheffen tot robijn.
Het beoordelen van een verhaal op zijn literaire gehalte kent een treffende eenvoud. Elk goed verhaal dat literair proza mag heten kent geheel of ten dele een opbouw waarin de lezer op een moment dat het hém uitkomt soepel kan schakelen tussen inhoud en vorm. Een moment waarin de taal als drager van de inhoud naar believen naar voren kan treden, en de inhoud naar achteren mag verdwijnen. Schrijvers van goede literatuur zijn muzikaal. Dat maakt ze ook tot goede dichters. Literair proza is weelderige poëzie, vol met uitbundige strofen.
Literair proza klinkt als muziek. Vandaar dat goede literatuur een uitstekend slaapmiddel is. Goede literatuur is dan ook slaapverwekkend. Liggend in bed, de dekens hoog opgetrokken, twee handen zichtbaar met daartussen het boek. Na enige tijd beginnen de zinnen zachtjes te zingen, en de woorden voorzichtig te dansen. Drijvend in zijn warme bed deint de lezer zachtjes mee op de zee van verzonnen zinnen. Langzaamaan, heel voorzichtig, wiegt de schrijver de lezer met zijn mooie melodie in slaap.
Welterusten!
Zuidhorn, september 2010
(Dit bericht is eerder gepubliceerd op de oude Weblog Gritter)